Beste,

Enkele gedachten na een korte hete zomer:
- Als kunst de wereld moet veranderen ziet het er niet goed uit voor de wereld. Maar als kunstenaars de wereld niet willen veranderen ziet het er niet goed uit voor de kunst.
Ik had het er onlangs nog over met Wajdi Mouawad, de poëet en theatermaker die onder andere het belangrijke "Incendies" heeft geschreven. Als Libanees en christelijk vluchteling is ook hij een van de vele vluchtelingen die een uitzonderlijk mooie en waardevolle carrière hebben uitgebouwd in Europa. Sinds hij intendant is van een van de grootste theaters in Parijs, La Colline, krijgt hij tientallen voorstellen van kunstenaars die over Palestina, Libanon of Syrië voorstellingen willen maken vol oplossingen. Waar politici, journalisten, filosofen, staatshoofden en generaals hun tanden op stuk bijten, zullen kunstenaars het eens oplossen? "Daar geloof ik niks van", zei Wajdi, "het poëtische denken wordt te veel onderschat en verwaarloosd".

- Sinds mijn verblijf in China en de gesprekken die ik daar heb gevoerd over kunst en de publieke ruimte, maar ook de gesprekken over het meedogenloze van een dictatuur en de invloed daarvan op de kunsten, ben ik anders gaan denken over de relatie kunst en maatschappij. De polemiek rond een Israël-boycot bijvoorbeeld volg ik dan ook nauwgezet. Ik geloof niet in een boycot. Een boycot laat vele goede mensen in de steek. Ik ben momenteel een theaterstuk aan het schrijven naar aanleiding van mijn ontmoeting met Elik Niv, een Israëlische danser en ex-elitesoldaat. Ik heb de laatste jaren meerdere gelegenheden gehad om nader kennis te maken met een aantal Israëlische kunstenaars, waaronder een samenwerking met de geweldige Idan Hayosh. Allemaal mensen met een - door een streng joods onderwijs en de strakke en veeleisende militaire vorming - totaal andere kijk op de samenleving waarin ze leven en overleven. Kunstenaars waar ik als brave Vlaming veel van kan leren. Het Midden-Oosten kreunt en steunt op zoek naar een mogelijke manier van samenleven, waarbij het van buitenaf gezien vaak onbegrijpelijk is dat er zoveel haat kan zijn. Er is veel terechte kritiek op Israël en zijn bezettingspolitiek maar een boycot door kunstenaars is een pluim op de hoed van de machthebbers. Ik heb (een beetje) mogen meemaken in China, wat het betekent om kunstenaar te zijn in een dictatuur: de avond voor de opening van mijn tentoonstelling in het museum voor hedendaagse kunsten, kwam een delegatie van het museum me vragen om enkele werken weg te halen. De samenwerking was tot dan toe heel open en hartelijk geweest. Wat bleek nu het geval? De president zou die dag een langverwachte speech geven over zijn visie op de toekomst voor China. Men vreesde dat hij de culturele revolutie zou loven. Miljoenen Chinezen stonden reeds klaar met spandoeken met Mao en Xi. Terug naar de jaren zeventig. Mijn curator vreesde dat ze de boel konden sluiten. De speech bleef maar uit. Om vier uur ’s ochtends verscheen de president dan toch op televisie. Hij zei dat de culturele revolutie een vergissing was. Groot feest in de culturele wereld. We hingen die nacht nog de verwijderde werken terug. Op de opening waren duizend mensen die mijn werk kritisch, maar openhartig bekeken. Er volgden debatten over schoonheid en dictatuur in mijn tentoonstelling. De censuurcommisssie stond erbij en keek ernaar.

- Er is nogal een polemiek ontstaan over de zogeheten Tachtigers in Vlaanderen. De kloof die een aantal journalisten wil veroorzaken tussen de verschillende generaties kunstenaars begrijp ik niet. (Die ouwe zakken moeten sterven, gebruiken drugs om het vol te houden, remmen elke vorm van vernieuwing af, zijn met macht bezig in plaats van kunst en hebben een maandloon waar een jong gezelschap een productie van kan maken.) Ikzelf heb altijd getracht mijn werk een zo breed mogelijk presentatievlak te geven. Ik heb daarvoor heel intens over vorm en inhoud nagedacht. Als sommige van mijn voorstellingen tussen de zestig en honderdduizend toeschouwers trekken is dat niet omdat ik in een ivoren toren op een troon zit, maar omdat ik altijd de dialectische relatie tussen kunst en de maatschappij waarin die gemaakt wordt heb vooropgesteld. We hebben bij Needcompany een doodgewoon loon, we hebben geen machtspositie, en heel veel jonge kunstenaars komen door onze open deur binnen gestotterd. Ik ben nooit politiek naïef geweest, maar zeg nu nog steeds tegen jonge mensen die er aan willen beginnen dat ze op zijn minst de ambitie moeten hebben om te wereld te veranderen. En die ambitie is ten overvloede aanwezig bij de jongere generaties. De kloof die journalisten willen veroorzaken is dan ook verwerpelijk en leunt sterk aan bij het reactionaire gezeur van eh ja… hun generatie politici die nu stilaan de macht te pakken krijgen en ook te jong waren om die obscure jaren tachtig bewust te hebben meegemaakt, bang zijn van de toekomst en muren bouwen. En voor die recensenten die gevraagd hebben om te sterven, verwijs ik naar ‘mijn’ Grace die zegt: "Ik dans graag met de dood, ook al heb ik er een bloedhekel aan".

JL

Lemm&Barkey brengen de wereldpremière van hun nieuwste werk FOREVER op het steirischer herbst festival, gebaseerd op Gustav Mahlers ‘Der Abschied’.

Toen bij de componist Gustav Mahler een fatale hartziekte werd vastgesteld, schreef hij aan een vriend: "I have lost everything I have gained in terms of who I thought I was, and I have to learn my first steps again like a newborn". In deze stemming schreef Mahler ‘Das Lied von der Erde’. Het laatste lied ‘Der Abschied’ werd een van zijn meest persoonlijke werken waarin zijn gemoedstoestand bespiegeld wordt. Een worsteling van de mens met haar sterfelijkheid tegenover de natuur die eeuwig is en zich steeds weer vernieuwt.

Met haar nieuwste voorstelling FOREVER stelt Grace Ellen Barkey dezelfde vragen als Mahler: "Om altijd maar ’t leven te bezingen, dat houdt niemand vol. De dood of liever gezegd de eindigheid der mensen verdient ook een lied, een dansje."

Het lied, ook de orkestratie, wordt in alle intimiteit als een herinnering gezongen door Maarten Seghers, ondersteund door de dansers Mélissa Guérin, Sarah Lutz en Mohamed Toukabri en een nieuwe installatie van Lemm&Barkey.

Na de première is de voorstelling te zien in Künstlerhaus Mousonturm (Frankfurt), Kaaitheater (Brussel) en CC Strombeek.

Lemm&Barkey stellen nieuw beeldend werk voor in Made in Japan, de tentoonstelling van curatoren Luk Lambrecht en Lieze Eneman voor Museumcultuur Strombeek/Gent in CC Strombeek, met werk van John Cage, Lucio Fontana, On Kawara, Jonas Mekas, Yoko Ono, Jiro Yoshihara e.v.a.

De blinde dichter van Jan Lauwers & Needcompany heeft een prachtige zomertournee achter de rug, en zal de komende maanden te zien zijn in Concertgebouw (Brugge), Theater im Pfalzbau (Ludwigshafen), Toneelhuis (Antwerpen), Théâtre Garonne (Toulouse), Le Parvis (Tarbes) en Scène nationale d'Albi.

Enkele recensies:
"Zo brengt dit wonderbaarlijke collectief heel bijzondere werelden tot stand, zoals destijds een zekere Shakespeare al deed." – tanzschrift.at

"Aangrijpend en met fantasierijke middelen appelleert Needcompany aan het verstand. Zonder moraliserende arrogantie en zonder 'preaching to the converted'. Groot applaus." – Der Standard

"The blind poet van Jan Lauwers en zijn Needcompany is een prachtig stuk, dat aan velen teruggeeft wat reeds lang verloren leek: een betoverende theateravond, die de toeschouwer uit het heden wegschopt en hem enkele uren bezorgt waarin hij zijn eigen biografie compleet mag vergeten." – European-Cultural-News.com

Begin oktober krijgt Needcompany carte blanche bij Künstlerhaus Mousonturm: op twee dagen tijd wordt het publiek er ondergedompeld in de wondere wereld van Lemm&Barkey, Kuiperskaai, OHNO COOPERATION, Maarten Seghers, MaisonDahlBonnema, aangevuld met video-installaties en concerten.

In november gaat MaisonDahlBonnema in DanseFestival Barents (Hammerfest) in première met The Moon, een live groepsinstallatie met Anna Sophia Bonnema, Hans Petter Dahl, Davis Freeman en Joana Preiss.

In The Moon, dat eigenlijk meer een zangvoorstelling is dan een traditionele opera, herwint het lichaam zijn inherente vitaliteit en groeit het uit tot middelpunt van een ritueel universum. Terwijl de lichamen als het ware één grote oceaan van ideeën en reflecties bezingen, creëren ze naïeve patronen in tijd en ruimte die afwisselend kunnen verwijzen naar de principes van minimale kunst uit de jaren 60, en naar de basisdansen van utopische gemeenschappen uit het begin van de 20ste eeuw. “The Moon” beeldt als performance een fysiek geloof uit in abstractie en wil daarmee de vaste gedragspatronen van sociaal contact overstijgen. Het biedt heel even een inkijk in een wereld met een gemeenschappelijk geloof in de naïviteit van de vorm en de onvoorwaardelijke overgave van de uitvoering…
– Robert Steijn

Na de première is de voorstelling te zien in Avant Garden (Trondheim), BIT Teatergarasjen (Bergen, NO) en De Brakke Grond (Amsterdam).

Jan Lauwers werkt met Gonzalo Cunill, Juan Navarro, Romy Louise Lauwers en Inge Van Bruystegem aan een Frans-Spaanse versie van Begin the Beguine, de laatste tekst van John Cassavetes, die hij schreef vlak voor zijn dood. Deze allegorie over liefde en dood gaat in januari in première in hTh CDN-Montpellier, het theater van Rodrigo García.